Debetrente R/C op 5,43% voor inkomstenjaar 2023 voordeliger dan het jaarlijks lastenpercentage van 6,041% !

Zie ook: Referentierentevoeten renteloze leningen 2022: debetrente rekening courant,...

Het KB van 12.01.2024 tot wijziging van het KB/WIB 92 op het stuk van de voordelen van alle aard in geval van toekenning van een renteloze lening of een lening tegen verminderde rentevoet, werd gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 25.01.2024.

De fictieve debetrente voor rekeningen courant is gedaald van 7,14% (inkomstenjaar 2022) naar 5,43% voor het inkomstenjaar 2023 (= niet-hypothecaire lening zonder vaste looptijd).

Kiest u in 2023 voor een niet-hypothecaire lening met vaste looptijd (en zonder maandelijkse aflossingen) dan bedraagt het toe te passen jaarlijkse lastenpercentage (= werkelijke jaarlijkse interestvoet):

• 6,041% voor financieringen andere dan voor een personenwagen (ongeacht de looptijd) en
• 3,041% voor de financiering van een personenwagen (ongeacht de looptijd).

Merk op dat het jaarlijks lastenpercentage van 6,041% voor niet-hypothecaire leningen met vaste looptijd hoger is dan de 5,43% voor leningen zonder een vaste looptijd!

Dit is te wijten aan de wijziging van de formule voor de omrekening van het maandelijks lastenpercentage in een jaarlijks lastenpercentage (= deze omrekening moet gebeuren indien er géén maandelijkse aflossingen van het kapitaal zijn).

De reden van deze wijziging is de vaststelling dat de omzettingsformule vanuit actuarieel oogpunt niet correct was. De nieuwe berekeningswijze van het jaarlijks lanstenpercentage is enkel van toepassing voor leningen gesloten vanaf 1 januari 2023. Voor leningen aangegaan uiterlijk op 31/12/2022 blijft de oude en voordeligere berekening van toepassing.

Wanneer het maandelijks / jaarlijks lastenpercentage toepassen?

Is er géén sprake van een maandelijks afbetalingskrediet dan moet gewerkt worden met de effectieve jaarlijkse rentevoet (= jaarlijks lastenpercentage) en moet het maandelijks lastenpercentage actuarieel correct worden omgerekend.

(1) De voordeelcoëfficiënt wordt berekend op drie cijfers na de komma (tienduizendsten, enz., worden zonder meer weggelaten) (Com.IB.92, Nr. 36/47).

Schrijf u in voor de volgende sessies van onze fiscale club en krijg toegang tot onze fiscale databank Practinet.

Toepasselijke rentevoeten

VAA = referentievoet op jaarbasis volgens type lening – werkelijk aangerekende rentevoet

Voor de vaststelling van het voordeel van alle aard worden referentievoeten gebruikt. Deze referentie-voeten worden jaarlijks forfaitair bij KB vastgelegd voor elk type lening (art. 18, § 3, 1, KB/WIB 92). Het voordeel wordt bepaald in functie van de referentievoet van het jaar waarin de leningsovereenkomst is afgesloten. Het voordeel wordt berekend door het verschil te nemen tussen de toepasselijke referentievoet van art. 18 KB/WIB 92 en de rentevoet die de werkgever hanteert.

Voor de vanaf 1 januari 2023 toegekende leningen worden de volgende referentierentevoeten toegepast:

De maandelijkse referte-indexen voor hypothecaire leningen, toegestaan vanaf 1 januari 2023, waarin een veranderlijke renterentevoet is bedongen, zijn opgenomen in bijlage I van het KB/WIB 92.

De renteverlaging wegens kinderen ten laste wordt niet in aanmerking genomen voor de vaststelling van de rentevoet die wordt aangerekend aan de ontlener.

Als de lening periodiek wordt afgelost (periodieke terugbetaling van kapitaal en intresten) ontstaat het voordeel van alle aard op de datum van elke aflossing van de lening. We berekenen het voordeel op het nog uitstaand kapitaal. Als het kapitaal wordt terugbetaald op het einde van de looptijd ontstaat het voordeel van alle aard op elke vervaldag van de rente.

Fictieve debetrente op R/C

IIndien de rekening-courant van de bedrijfsleider in zijn vennootschap een debetsaldo vertoont dan heeft de vennootschap een vordering op de bedrijfsleider. De bedrijfsleider moet het bedrag van het debetsaldo nog terugbetalen aan zijn vennootschap. In feite komt een debetsaldo overeen met een lening die de vennootschap aan haar bedrijfsleider heeft toegestaan. Zolang de bedrijfsleider kosteloos kan beschikken over geld van zijn vennootschap levert hem dat een voordeel op. Dit rentevoordeel noemen wij de fictieve debetrente.

Het bedrag van deze fictieve debetinteresten uit een goedkope of gratis lening wordt forfaitair bepaald via art. 36, WIB 92 en art. 18, § 3, 1, KB/WIB 92. Het rentetarief varieert van jaar tot jaar.

Principe: maandelijkse berekening

Het voordeel wordt geacht verkregen te zijn op het einde van elke maand. Daarom wordt de fictieve debetrente in principe maandelijks berekend door volgende formule:

(beginsaldo maand + eindsaldo maand) / 2 × (referentierentevoet op jaarbasis × 1/12)

Om het gemiddelde te bepalen tellen we het debetsaldo aan het begin en het debetsaldo op het einde van elke maand samen en die som delen we door 2.

We delen eerst de referentievoet door 12. De referentievoet op jaarbasis voor het kalenderjaar 2023 bedraagt 5,43%. Op maandbasis is dat 5,43%/12 = 0,452%. Het verkregen resultaat kappen we af na het derde decimaal. We vermenigvuldigen dus elke maandelijkse gemiddelde debetstand met 0,452%.

Afwijking: jaarlijkse berekening

Indien de rekening-courant tijdens het jaar nauwelijks schommelt berekenen we het voordeel op jaarbasis. We tellen het debetsaldo aan het begin en het debetsaldo op het einde van het jaar samen en die som delen we door 2. Dat bedrag vermenigvuldigen we voor 2023 met 5,43%.

In dat geval wordt de fictieve debetrente berekend met de volgende formule:

(beginsaldo jaar + eindsaldo jaar) / 2 × referentierentevoet op jaarbasis

Het voordeel moet verminderd worden met de interest die de werknemer of de bedrijfsleider al aan de vennootschap heeft betaald of welke al aan hem zijn aangerekend.

Volgens de administratie mogen creditsaldi van een rekening courant niet worden afgetrokken van de debetsaldi van die rekening courant (uiteraard wel creditboekingen van debetboekingen). Een creditsaldo van de R/C komt overeen met een stand 0 in de berekening van de fictieve debetinteresten.